Her çocuğun ebeveynlerinin boşanmasına karşı verdiği tepki farklıdır; ancak yaş düzeylerine göre verilen bazı tepkiler benzer özellikler gösterebilir. Her yaş dönemine göre çocukların algılama şekillerinin farklı olması farklı tepkiler vermelerini sağlar.

 

0-2 yaş yani bebeklik dönemine bakıldığında bu yaş grubunun ortak özelliği rutinlerine bağlı olmalarıdır. Güven duygusunun yeni yeni oturduğu bu dönemde çocuk alışık olduğu düzenin dışına çıkıldığında tepki verebilmektedir. Ebeveynlerinin fiziksel varlığına alışan çocuk bir ebeveyninin evden ayrılması ile o ebeveynden aldığı teması kaybeder. Dolayısıyla evden ayrılan ebeveynin bebeğin en temel ihtiyacı olan güven duygusunu vermekten kaçınmaması, temel ihtiyaçlarını gidermeye devam etmesi önemlidir.

 

2-6 yaş yani okul öncesi dönemde çocuk artık çevresinde olup bitenleri algılamaya başlamıştır. Her şeyi bilmek isteyen bu yaş dönemi çocuklarını belirsizlikte bırakmak onların korku ve şaşkınlık duygularını yoğun yaşamalarına, kaygılarıyla baş edemeyip bir ebeveyne bağlanmaya, kazandıkları alışkanlıkların gerilemesine, kendilerini saldırganlıkla ifade etmeye çalışmalarına ya da içlerine kapanmalarına neden olabilir. Egosantrik (benmerkezci) düşünce yapısına sahip olduklarından dolayı olayların sebebi olarak kendilerini görebilir ve suçlayabilirler.

 

6-12yaş yani okul dönemi çocuklarının en önemli özelliği farkındalıklarıdır. Duygusal iniş çıkışlar görüldüğü gibi davranışsal tepkiler de daha çok bu dönemde karşımıza çıkar. İçe kapanma, karamsarlaşma, hırçınlık, inatlaşma, öfkelenme, akademik performansın düşüşü, sosyal ilişkilerde sorun, uyku sorunu gibi problemlerle karşılaşılabilmektedir. Yaş ilerledikçe çocuk suçu kendinde aramaktan vazgeçer, ancak ebeveynlerinin tekrar bir araya gelme hayalini kurmaktan kendini alamaz. Ebeveynlerini bir araya getirmek için çeşitli yollara başvurabilir.

 

12-18 yaş yani ergenlik döneminde çocuk kendi kaygılarına odaklandığı için boşanmayı her yönüyle düşünmeye başlar. Bazı çocuklar hiçbir şey olmamış gibi davranmaya çalışarak durumu içselleştirebilir, riskli cinsel ilişkiler yaşayabilir, zararlı alışkanlıklar edinebilir, arkadaşlarına tutunarak kendini kabul ettirmek için her söyleneni uygulama eğiliminde bulunabilir. Bu dönemde en çok karşılaşılan durumlardan bir diğeri ise ebeveynlerinin yaptığı hataların benzerlerini kendilerinin de yapmalarıdır.

 

Her yaş döneminin farklı tepkiler vermesinin sebebi bilişsel gelişim süreçleridir. Boşanma haberinin önceden verilmesi, çocuğun sürece hazırlanması, suçluluk hissetmemeleri adına açıklamaların özenle yapılması, yeni düzende çocuğu neler beklediği, hangi hayat standartlarının değişeceği gibi bilgilendirmelerde bulunmak süreci daha iyi atlatmalarına yardımcı olacaktır.

 

Uzm. Klinik Psk. Mirey Kasuto